Bu yanda gördüğünüz fotoğraf Taksim metro istasyonunda bir reklam panosunda yer almaktadır. Şimdi sevgili reklamcı arkadaşlar; Türk Dil Kurumu'nda "mastır" diye bir kelime yoktur ne var ki Google'da mastır diye aratırsanız bu kelimenin oldukça yaygın kullanıldığını göreceksiniz. Tamam yabancı sözcükleri türkçemize katma gayretiniz takdire şayan ama zaten master kelimesinin o anlamdaki türkçesi "yüksek lisans" olarak mevcuttur, bu mastır kelimesini okuyan ve düzgün bir ingilizce ve türkçe dil bilgisine sahip insan sizin reklamını yaptığınız programlardan koşarak kaçar. Hayır madem Work&Travel'ı ingilizce yazmayı biliyorsunuz, Master'ı da olduğu gibi yazın. Yabancı özentiliği biraz su yüzüne çıkmış sanki ürettiğiniz "mastır" kelimesinde;-Abi master'a havalı bir isim lazım, yüksek lisans havasız kaçıyor
-Tamam o zaman okunduğu gibi yazalım mastır olsun
-Vaay çok yaratıcısınız
Bunun dışında geçenlerde arabayla giderken yol üstünde bir fotoğraf stüdyosu vitrini dikkatimi çekti, hani fotoğraf stüdyoları camlarında stüdyolarında çekilmiş yeni evli çiftlerin fotoğraflarını yayınlar ya, işte en yaratıcı yeni evli çift fotoğrafını gördüm orada;
"Damat gelinin boynunu yalıyordu!"Hani tamam zevkler tartışılmaz, fantezi kulvarında böyle bir fotoğraf çektirmek istemiş olabilirsin ama bunu yayınlamalarına izin vermekteki mantık nedir? Arabayla geçerken stüdyonun camında bebek fotoğrafları, yeni evli birbirine sarılmış mutlu çiftlerin fotoğraflarını izlerken bir anda yüzünde şeytani bir gülümseme ile gelinin boynunu yalayan bir damat görmek garip oluyor gerçekten. Olayın şoku ile o vitrinin fotoğrafını çekemedim ne yazık ki...
Şu dikkat çekici olacağım diye itici olan insanlara deli oluyorum.
YanıtlaSilTürkçe demişken, "...izin vermekte ki mantık nedir?"deki -ki bitişik olacak, gözünden kaçmış sanırım ;) elimde değil, bir yazı okurken -de/-da ve -ki eklerine gözüm takılıyor.
Bende de "-de, -da" takıntısı vardır. Özellikle show tv ana haber bülteninde alt yazılarda hergün bu tarz hatalar görüyorum, inanamıyorum, gazeteciler nasıl böyle hata yapar.
YanıtlaSil@quentins: ki ekinde haklısınız hemen düzelttim teşekkürler
YanıtlaSilMastır sözlü kullanımlarda öğrencilerin çok sık kullandığı bir kelime ve artık Türkçenin icine girmiş bir şekilde. Türk dil kurumu bunu ne kadar kabul eder bilemiyorum ve tartışma konusudur belki ama sözlü kullanımda var olan ama yazıda kabul edilmeyen çok kelime var.
YanıtlaSilBunun terside mesela, spikerler (katil) diyeceklerinde A harfini uzatmadan söylerler. Doğrusu buymuş. Ama TV spikerlerinden baska katil kelimesini KATIL olarak a harfini uzatmadan okuyan kimseye rastlamadim ben;)
@fatmanur erdogan: Mastır kelimesinin kullanımı dediğiniz gibi yaygın ve eğer yeni bir kelime olup TDK tercümesini geç yapsaydı bu kelimenin kullanımına karşı çıkmazdım, örneğin yıllardır kullanılan walkman/discman kelimeleri için TDK'dan yıllar sonra komik tercümeler geldi ve kimse kullanmadı haliyle. Ne var ki yüksek lisans uzun yıllardır türkçemizde var olan bir kelime ve mastır kelimesi türetilmeden önce sıkça kullanılıyordu. Bence gayet yerinde de bir tercümeydi bu sebeple ben yazılı ortamda mastır kelimesini tercih etmem ama arkadaşlar arasında konuşurken, resmi olmayan bir ortamda, master olarak kullanırım cümle içinde. Mastır kelimesini tercih etmememin sebeplerinden biri de bu işin geleceğinden korkmamdır, ya ileride ingilizce olan her "yeni" kelimeyi türkçe okunduğu gibi kabul etmeye başlarsak? Mesela wifi yerine vayfay gibi örnekler türerse türkçeye çok yazık olur.
YanıtlaSilSonuç olarak ben bu kelimenin sözlü olarak kullanılmasına karşı değilim zaten konuşma içinde kullanıldığında ingilizcesinden bir farkı olmuyor ama yazı dilinde bence yeri olmamalı, tamam reklamcıların gündelik hayatta kullanılan dili tercih etmeleri ürünlerini en çarpıcı olarak lanse etmeleri için gerekli belki ama unutmamak gerekir ki kullanılan yazılı kelimeleri milyonlarca kişi okuyor ve burada türkçenin korunması açısından üstlerine etiksel bir görev düşüyor.
Katil kelimesini günlük hayatta ben de katıl diye telafuz etmem, o alışkanlıktan dolayı olan birşey ama bazı alışkanlıklar yerleşmeden onları engellemek, eleştirmek elimizde bence.
Haklisin.
YanıtlaSilTurkcemizi korumak onemli.
Ama dusunuyorumda, dili korumak icin bile yaraticilik gerekiyor. Bir seyi ilk yaratan, ilk cikartan, ilk uygulayan olmak...Olaya tersinden bakmak gibi birsey bu!
Kesinlikle, hatta en fazla yabancı kelimelerin bulunduğu alanlara bakarsak hangi alanlarda ne kadar geri kaldığımızı rahatlıkla anlayabiliriz bence. Kendimiz yaratamıyorsak bile bence en azından güncel olarak takip etmeli ve hemen türkçe karşılığını önermeli TDK.
YanıtlaSilAnkara'da bir fotoğraf stüdyosunda benim de dolmuşla geçerken gördüğüm bir fotoğrafta gelin damadı kucağına almış sizin verdiğiniz örnek kadar olmasa da gülünç gelmişti, paylaşayım dedim:)
YanıtlaSilhatta gavur da günlük kullanımda "master" değil, "graduate school" ya da "graduate studies" falan demektedir.
YanıtlaSil