Bugun Jim dersinde sikintidan patlarken gene aklima guzel fikirler geldi ve bu sefer not aldim;
1. Oncelikle insanin en sikildigi zamanlarin aslinda en yaratici anlar olabilcegini anladim. Bunun sebebi de o anda insan bulundugu ortamdan cok daha rahat kopabiliyor, ve hayal gucunde daldan dala atlayabiliyor, tek unutmamasi gereken not almak aksi takdirde fikirler geldikleri gibi ucuyolar bi gun sonra.
2. Insan akli her zaman kolayi seciyor, genetic olarak yada pratiklik kanununa gore belki, ama soyle bir sorun varki, insan bir konuda zorlanmadigi takdirde o konuda kendini gelistiremedigi gibi kendi bilgi olarak zayifliyor ve hatta ilk halinden beri geriye dusuyor; Soyle bir ornek veriim; cok kolay bir ders sectiniz, sizi hic zorlamiycak? Derse giriyosunuz, siniftaki herkes sizing bilgi duzeyinizin altinda bunu hissedebiliyorsunuz, bu anda ne yapiyor beyin, hemen cevreye uyum sagliyor, ve belli bi sure sonunda size kolay gelen o ders bile, aslinda o kadar kolay degilmis dedirtiyor ve az bi odev yapmaya bile cekiniyoruz. Ya zor bi sinifi secseydik? Beyin kendini gelismeye zorluyor ve bu sefer de digger durumun tam tersine zamaninin ve sinifinin onune bile gecebiliyor ve o zorluk bile yeterli gelmiyor? Bu tipki azgin bir nehirde dengede durmak gibi, aslinda asla zaman üzerinde dengede duramiyorsunuz, ya zamani kacirip geride kaliyorsunuz yada zamanla ilerleyip bi sure sonra onu geciyorsunuz, beyin icin ya ilerleme vardir yada duraksama, zamanda bir denge sagliyamiyorsunuz.
3. Baska aklima gelen seyde aslinda bir farkina varma oldu, soyleki bati dunyasi modelleme yaparak ve bir cok degiskeni bir denklem altinda toplayarak ve gecmis istatiksel datalara bakarak gelecegi modellemeye calisiyor. Burada yanlis olan sey ise, birincisi global bakis acisini unutuyorlar, ikinciside dunyada hesaba katilamiycak o kadar cok degisken varki? Superbilgisayarlar bile bence bunu modelleyemez, cunku modellerin birbirine direct etkileri yok, bir degiskenin baska bir degiskene uzakligi bile bir etki aslinda, kuantum fizigindeki gibi bir degiskenin bir diger degiskeni gozlemlemesinden bile sonuc degisebiliyor, bu sebeple trendleri onceden kestirmek imkansizlasiyor, burada insanoglunun kullanabilcegi tek sey sezgileri ve hayal gucu bence.
4. Son olan sey ise biraz komik aslinda. Kadin davranislari? Kadinlarin davranislarini simdiye dek hicbir insan, muhendis modelliyememistir, sebebi ne? Cunku onceden tahmin edilemezler, tamamen randomlar? Ne zaman neye gore hangi karari vericegini kestirmen imkansiz. O kadinin gecmisine bak, yaptigi etkilendigi olaylara bak ve simdi sole bi karar vericek de, mutlaka bunlari bir seriye bagladiginda random oldugunu goruceksiniz. Mantik yok, bazen mantic isiginda hareket ediyorlar sonra olmadik yerde garip anlamsiz bi karar aliyorlar mesela? Gercekten onceden tahmin edilmesi imkansiz. Ve dunyada SSL icin random sayi uretmenin zorlugunu dusunursek, sabit bir kadinin davranislarini inceleyip bunu modelliyebilcek ve buna gore bir rakam uretecek bir software uretilirse bu internet guvenliginde sinir acicak bir devrim olur cunku hicbir hacker bir kadinin davranislarinda mantik aramaz zaten :)
