16 Ekim 2006

Bir pamuk da benden

Orhan Pamuk'un nobel odulunu kazanmasindan sonra yogun tartismalar yasandi. Bunun benzer ornegini Galatasaray UEFA kupasini kazandiginda besiktasli ve fenerli arkadaslarimdan da gormustum :)

Oncelikle odulun politik bir sebebi olup olmadigi konusuna bakarsak; bence az da olsa etkisi var, bir yil once ayni odule layik gorulen ingiliz edebiyatci Harold Pinter'in odulu kazanmasinda da politik etkenlerin oldugu konusuluyordu. Ne var ki bu odulu sadece "iddia edilen ermeni soykirimi" hakkinda verdigi demecler sayesinde kazandigi iddiasi bence cok sacma, eminim ki Ermenistan'da sadece ve sadece bu konu hakkinda yazan iyi edebiyatcilar da vardir, amac tamamiyle politik ve sozde ermeni soykirimina dikkat cekmek olsaydi bence bu odulu onlardan biri alirdi. Bir roportajinda kisisel fikrini bildirdigi icin kimseye nobel odulu vermezler, Orhan Pamuk bagira cagira her soylesisinde bu dusuncelerini on plana cikaran bir kisi de degil. Peki bu demecinin nasil bir etkisi olmustur? Ben dusunce ozgurlugunun hala tam olarak yerlesmedigi ulkemizde bu konuda bir gelisme olarak goruyorum. Dusunce ozgurlugu yuksek olgunluk gerektiren bir kavramdir, hem hukumet tarafindan hem de halk tarafindan. Bir kisi toplumun geneline uymayan dusuncelere sahip olabilir ve bunlarin icerigi ne olursa olsun bunlari dile getirmekle bir suc islemis sayilmamalidir. Eninde sonunda bu dusuncelere prim vericek olan halktir, eger halki bu dusuncelerin arkasindaki sebepleri arastirmaya itecekse ne guzel. Iste bu sebeple bence nobel sahibini secerlerken politik olarak "dusunce ozgurlugu kavrami" etkili olmustur, bu dusuncenin icerigi degil. Turk hukumetinin de Orhan Pamuk'u dusuncelerinden dolayi yargilamamis olmasi da turk hukumeti acisindan cok olumlu bir gelismedir.

Edebi acidan bakarsak ben Orhan Pamuk'un romanlarini begeniyorum, en begendigim turk edebiyatcisi mi? Hayir. Bu odulu hakeden baska turk yazarlari yok mu? Bence var ama bunlar tabi ki benim sahsi goruslerim. Zamanlama, sans ve kimi zaman "politik" sebepler bile bir insani digerlerinin onune gecirebiliyor bazen. Is hayatinda da bu boyle, farkina varmasak bile kisisel yasantimizda da bu boyle. Dogru zamanda dogru yerde olmak.

Son olarak Orhan Pamuk ureten bir insan, calisiyor ve birseyler uretiyor, bu benim cok onem verdigim bir kavram. Eminim bircok kisiyi etkilemis ve ulkenin gundemini edebiyata cevirmistir bu basarisiyla (her ne kadar ulkemiz insani politik degerleri tartismayi daha cok sevdiyse de). Bunun disinda buradaki yabanci arkadaslarim bana Orhan Pamuk'u soruyorlar ve kitabini Amazon'dan siparis ettiklerini soyluyorlar. Turk edebiyatini hic okumamis olan insanlari turk edebiyati ile tanistiriyor, ulkemizin adini edebiyat alaninda dunyaya duyuruyorsa dusunceleri ne olursa olsun basarisini takdir etmemiz gerektigini dusunuyorum.

9 yorum:

  1. Goruslerine aynen katiliyorum. Son paragrafta belirttigin gibi Turkluk ve Turkiyenin tanitimi bakimindan cok faydali oldu saniyorum.

    Pamuk 4 President!

    YanıtlaSil
  2. Malesef ulke olarak cok basarili islere imza atamiyoruz.
    ekonomik alanda,
    sportif alanda,
    bilimsel alanda,
    sanatsal* alanda,
    dunyada yankilar uyandiracak gelismeler,
    degerler yok.
    Hic birsey olmuyor degil,
    sonuc olarak yetmis milyonluk bir ulkeyiz,
    birseyler uretiyoruz,
    ortaya cikatiyoruz.

    Cok fazla ogunecek birseyimiz olmadigi icinde,
    aciyoruz eski defterleri,
    aramaya basliyoruz ogunulecek olaylari,
    kisileri.
    Bulunca hemen altini ciziyoruz,
    halbuku alti cizilecek baska olaylar,
    gelismelerde var o defterlerde,
    ama isimize gelmiyor onlarin altini cizmek.
    Onlarin altini cizenlerin,
    biz ustunu ciziyoruz.
    Hatta karaliyoruz,
    olmadi siliyouz.

    Bu yeni birsey degil,
    zamaninda Nazim Hikmetide vatan haini ilan ettik,
    bununla kalmayip vatandasliktan cikardik.

    Sonra ayni zihniyet,
    pek sevgili Sayin Alparslan Turkes,
    bir MHP kongreside,
    kursuden yandaslarina bir siir okudu;

    Dörtnala gelip Uzak Asya'dan
    Akdenize bir kısrak başı gibi uzanan
    Bu memleket bizim!
    Bilekler kan içinde, dişler kenetli
    ayaklar çıplak
    Ve ipek bir halıya benzeyen toprak
    Bu cehennem, bu cennet bizim!

    Orhan Pamuk’unda degerini anlayacagiz ama ne zaman…
    Umarim oldukten sonra olmaz.

    Orhan Pamuk'un odulu almasiyla ilgili,
    Hurriyet gazetesinde cikan bir haberden kucuk bir alinti;

    New York Columbia Üniversitesi’nde bir basın toplantısı düzenleyen Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Orhan Pamuk,
    bu ödülün kendisine değil,
    Türk kültürüne,
    Türkçe’ye ve Türkiye’ye verildiğini düşündüğünü söyledi.

    *sanatsal alanda artik bir nobelimiz var

    YanıtlaSil
  3. Yalçın Küçük, Pamuk'un Sabetayist olduğunu ve Amerika'daki Yahudi lobileriyle yakın ilişki kurduğunu Şebeke kitabında dile getiriyor. Orhan Pamuk, 'içerik itibarıyla söyleyenin yüzünün kızarması gereken iddialar' olarak tanımlıyor bunları. Pamuk'un baba tarafı Çerkez kökenli. Ona saldırarak prim yapmaya çalışanlara da, onun daha hiç bu kadar ünlü değilken yazdığı şu satırları armağan ediyorum:

    'Üç padişah, bir halife ve üç cumhurbaşkanı eskittikleri yarım yüzyıllık yazı hayatları boyunca, üç kavgacı kalemşör, zaman zaman doğru da olan başka birçok suçlamayla birlikte, birbirlerini dinsizlik, jöntürklük, frenklik, milliyetçilik, masonluk, Kemalistlik, cumhuriyetçilik, vatan hainliği, padişahçılık, Batıcılık, tarikatçılık, edebi hırsızlık yapmak, Nazilik, Yahudilik, Araplık, Ermenilik, homoseksüellik, döneklik, şeriatçılık, komünistlik, Amerikancılık ve en son olarak da da günün moda konusu egzistansiyalitlikle suçlamışlardı.'

    Orhan Pamuk, 'Kara Kitap'a bunları yazdığında bir gün kendisinin de benzer saldırılardan nasibini alacağını bilmiyordu tabii ki. Yıllar içinde onun hakkında bütün bunlar söylendi. Ama hiçbir iftira onun daha iyi, daha cesur, daha büyük kitaplar yazmasına engel olmadı. Çamur atanlar birer birer unutuldu, Orhan Pamuk'sa adını dünya tarihine silinmemek üzere yazdı...Oray Eğin' in yazısından...

    http://www.gaykedi.blogspot.com/

    YanıtlaSil
  4. @metin: evet umuyorum ki diger yazarlarimiz da dunya capinda duyulur ve turk edebiyatini dunyada hak ettigi yere cikarabilirler.

    @3.2 megapixel: Genel olarak alanlarinda basarili, ulkemizin dunya capinda reklamini yapan kisilere yeterince destek verilmedigine katiliyorum, umarim zamanla bu anlayis degisir.

    @gaykedi: sanirim insanlar populerlestikce cogu zaman elestiri ve saldirilarin dozu artiyor, yaziyi paylastigin icin tesekkur ederim.

    YanıtlaSil
  5. mert güzel toparlamışsın fkt ben senin aynı saflıkta düşünemiyorum. Bu adamın nobel almak için ben çok uğraş verdiğinin düşüncesindeyim yani aslında politik konuşmayı yapmasının sebebi bu ödülün her ne kadar kabul etmesek de ödülün politik bir araç olmasını düşünüyorum çünkü nobel alanlara baktığımız vakit genellikle resmi ideolojinin aksini söyleyenlere verilmiş Orhan Pamuk bence gerçekten bu ödülü almak için çok uğraştı (edebi anlamda söylemiyorum ) bence onun hep kafasının köşesinde romanlarını yazarken bu ödül vardı.Yalçın Küçük ün ortaya attığı tezleri kaale almakta yarar var. Bunun için iki tane link veriyorum izleyin kendiniz değerlendirin
    http://www.youtube.com/watch?v=4HA2TfnbqrA
    http://www.youtube.com/watch?v=_Qz0PUeT_VY

    YanıtlaSil
  6. Mert görüşlerine aynen katılıyorum yine çok güzel yazmışsın.Umarım birgün "yetişmiş insan "potansiyeline gereken değeri veririz.Bu ülkede dünya çapında başarılı olmuşsan çoktan türk vatandaşlığından çıkmışsın demektir.
    Bende bu ödülün politik kısmının düşünce özgürlüğü ile ilgili olduğunu,aynı şekilde Fransa'nında son çıkan yasasıyla bunu engellediğini düşünüyorum.Ayrıca bugün düşünce suçuna verilen ceza çok ağırdır;hücre.
    Hiçkimsenin ,hiçbir insanın hücrede delirerek yada intihar ederek ölmesini savunamam.Dünyanın en çokta hümanizme ihtiyacı olduğunu düşünüyorum.

    YanıtlaSil
  7. @erins: videolari izledim ama ne yazik ki ayni goruste degilim, o mantikla herkes suclu gosterilebilir.

    @kelebeginpullari: tesekkurler, dunya capinda basarili olanlar disinda Turkiye'de basarili olanlar bile cok elestiriliyor.

    YanıtlaSil
  8. Bir yorum okumustum. Soyle diyordu: Iki adam sokakta konusuyorlar. Biri diyor ki "Hakan Sukur ne guzel gol atti, herkes onu konustu ama Orhan Pamuk Nobel aldi kimseden ses cikmadi" Oburu de demis ki "ama o kendi kalesine gol atti"

    Cok anlamli bulmustum. . .

    YanıtlaSil
  9. @serra: :) anlamli bir yorummus

    YanıtlaSil